śp. Ryszard SZUSTER-LUDWIKOWSKI

Był tym obywatelem Miasta Skawiny, który jako oficer Wojska Polskiego całym swym życiem i walką świadczył, że zrealizował godnie swoje idee, a dla nas i potomnych jest wzorem.

„Ryszard Szuster urodził się 14 grudnia 1892 r. w Sosnowcu w rodzinie o austriackich korzeniach, która wyraźnie manifestowała swoją polskość. Ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki w Lipsku uzyskując tytuł inżyniera. W chwili wybuchu I Wojny Światowej powołano Go do wojska austriackiego, gdzie dzięki swoim kwalifikacjom i talentowi szybko awansował do stopnia kapitana. Odniósł poważne rany. W latach 1919-20 brał udział w wojnie polsko bolszewickiej. Następnie, w okresie od maja do lipca 1921 r., służąc w 11 pułku piechoty brał udział w III Powstaniu Śląskim.

W 1922 r. Ryszard Szuster ożenił się z Marią Ludwikowską córką ówczesnego burmistrza Skawiny, Stanisława. W następnym roku wystąpił z wojska i przejął obowiązki dziedzica części majątku Ludwikowskich w Skawinie. Zarządzał majątkiem i brał udział w działaniach filantropijnych. Na przełomie lat 1930-31 został współzałożycielem i pierwszym prezesem Skawińskiego Oddziału Związku Strzeleckiego. W końcu sierpnia 1939 r. Ryszard Szuster został zmobilizowany. Dowodzony przez niego batalion nr 52 – pododdział Grupy Operacyjnej „Bielsko” w Armii „Kraków”, 2 września brał udział w ciężkich walkach z pancernymi jednostkami niemieckimi pod Skoczowem. Internowany, po kilku miesiącach uciekł z obozu i udał się do Bukaresztu. Wraz z polskim attache wojskowym współorganizował przerzut żołnierzy na Zachód, gdzie powstała Armia Polska we Francji. Po przystąpieniu Rumunii do paktu antykominternowskiego został wraz z synem aresztowany, przekazany Niemcom i wywieziony do oflagu w Rzeszy. Wykupiła ich rodzina, wrócili do Skawiny, gdzie ich dom był zajęty przez stacjonujących w mieście okupantów, którzy zarekwirowali część majątku.

W działalności konspiracyjnej posługiwał się pseudonimem „Parandowski” oraz nazwiskiem żony. Został dowódcą organizacji o nazwie Służba Ochrony Powstania. Jednocześnie pełnił funkcję komendanta ugrupowania Wolność Równość i Niepodległość. Został awansowany do stopnia majora. Do najbardziej spektakularnych akcji zaplanowanych przez Szustera i jego zespół można zaliczyć uwolnienie grupy 14 jeńców radzieckich z obozu w Krakowie oraz wykolejenie transportu wojskowego na moście kolejowym w Radziszowie. Akcja ta spowodowała straty w ludziach wśród okupanta oraz kilkudniową przerwę w komunikacji z frontem wschodnim. W 1944 r. w odwecie za akcje sabotażowe, kilku prominentnych obywateli Skawiny, w tym także Ryszard Szuster wraz z synem, zostało aresztowanych przez gestapo. Znów został wykupiony przez rodzinę.

23 stycznia 1945 r. oddziały radzieckie zajęły Skawinę, Szuster został wybrany pierwszym po wojnie burmistrzem. Nie pełnił tej funkcji długo, rozpoczęła się bowiem epoka rządów komunistycznych. Szuster-Ludwikowski był wielokrotnie aresztowany i przez wiele lat represjonowany. Przeniósł się z rodzinę do Krakowa, gdzie m.in. sprzedawał gazety w kiosku „Ruchu”. Ostatecznie znalazł zatrudnienie jako lektor języka niemieckiego. W roku 1968 zmarła ukochana żona Ryszarda, Maria. Ten, nie mogąc się pogodzić z jej odejściem, zmarł trzy lata później - 20 stycznia 1971 r. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym w Skawinie”.

- fragment laudacji wygłoszonej przez Czesława Gąsiorowskiego
Dyrektora Muzeum Regionalnego w Skawinie w dniu 15 lutego 2012 r.,
podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej.

Do grona Honorowych Obywateli Miasta i Gminy Skawina dołączył 15 lutego 2012 r.